Rzeczoznawca budowlany wyjaśnia jaką odpowiedzialność i jakie obowiązki ma kierownik budowy

Kierownik budowy to według prawa budowlanego osoba zarządzająca procesem budowlanym i organizująca pracę na budowie. Taka osoba musi nadzorować wykonywane roboty budowlane po to, aby oddać inwestorowi do użytku budynek mieszkalny zbudowany według projektu budowlanego i pozwolenia na budowę lub zgłoszenia na budowę. Sprawdź jakie obowiązki ma kierownik budowy oraz jaki zakres odpowiedzialności 

Obecność kierownika budowy jest konieczna za każdym razem, gdy powstaje nowa inwestycja budowlana, a konieczność zatrudnienia kierownika budowlanego przez inwestora określa art. 42 Prawa budowlanego z 7 lipca 1994 r. (tekst ujednolicony Dz.U. z 2017 r., poz. 1332).

Budujesz dom? Bez kierownika budowy ani rusz!

Obecność kierownika budowy na placu budowy jest obligatoryjna i wiąże się to nie tylko z przepisami normującymi zasady prawidłowego przebiegu całego procesu budowlanego. Kierownik budowy dba o to, żeby roboty budowlane były prowadzone zgodnie ze sztuką budowlaną, zatwierdzonym projektem budowlanym i obowiązującymi przepisami.

Każde odstępstwo od projektu może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi i technicznymi, a także finansowymi. Pamiętajmy, że błędy na budowie (zob. jak uniknąć błędów na budowie) trudno wyeliminować, a koszt inwestycji wyraźnie wzrasta wraz z kolejnymi usterkami.

Obowiązkiem kierownika budowy jest oddanie gotowej nieruchomości do użytkowania. Wiąże się to z odpowiedzialnością kierownika budowy, którą specjalista ponosi podczas trwania procesu budowlanego. Na budowie jest to odpowiedzialność:

• zawodowa kierownika budowy związana z wykonywanym przez niego zawodem;
• dyscyplinarna kierownika budowy za błędy na budowie, wszelkiego rodzaju nieprawidłowości i uchybienia;
• dyscyplinarna kierownika budowy względem jego obowiązków zawodowych.

Kierownik budowy bierze udział w całym procesie budowlanym. Oznacza to, że to on analizuje i zatwierdza dokumentację projektową, prowadzi dokumentację budowy, dba o pozwolenie wjazdu maszyn na teren budowy i nadzoruje cały proces budowlany. Wypełnia też dziennik budowy i wydaje dokumentację odbiorczą na zakończenie budowy domu. Co najważniejsze – kierownik budowy kieruje budową i planuje prace budowlane. Dba o bezpieczeństwo pracowników i osób przebywających na terenie budowy.

Uwaga! To inwestor jest odpowiedzialny za zatrudnienie kierownika budowy, a obowiązki kierownika budowy powinna regulować umowa zlecenia prac.

Jakie są obowiązki kierownika budowy

Obowiązki jakie ma kierownik budowy są opisane w art. 22 Prawa budowlanego i to do tego dokumentu możemy się odwoływać w przypadku uchybień popełnionych przez kierownika budowy. Poza aktami prawnymi regulującymi proces budowlany, to zakres obowiązków kierownika budowy reguluje także umowa podpisana pomiędzy nim a inwestorem. Powinno być to doprecyzowane przed rozpoczęciem robót budowlanych. Jest ona bardzo ważna, bo niektóre prace, których podejmuje się kierownik budowy, mogą być określone na mocy konkretnych zapisów w umowie wykonawczej.

Kierownik budowy ma obowiązek:

• zabezpieczyć teren budowy i przygotować dokumentację projektową przed rozpoczęciem prac;
• nadzorować prace budowlane i prowadzić dokumentację budowy w jej trakcie;
• zakończyć budowę domu zgodnie z prawem i przekazać inwestorowi budynek gotowy do użytkowania.

Przed rozpoczęciem prac budowlanych kierownik budowy musi:

• podpisać umowę na wykonywanie prac kierowniczych na budowie z inwestorem;
• złożyć oświadczenie o przyjęciu obowiązków kierownika budowy w wydziale nadzoru budowlanego;
• przeanalizować projekt wykonawczy i potwierdzić jego prawidłowość;
• odebrać zezwolenie na budowę domu;
• przejąć od inwestora plac budowy i udokumentować to na piśmie;
• przejąć od inwestora sprzęt i udokumentować to na piśmie;
• sprawdzić pozwolenie na wjazd maszyn na budowę i ich prace na terenie budowy zgodnie z ich dokumentacją i przepisami UDT;
• zabezpieczyć teren budowy, znajdujące się na nim urządzenia techniczne, obiekty, stałe punkty osnowy geodezyjnej i elementy środowiska naturalnego podlegające ochronie;
• ogrodzić plac budowy;
• umieścić w widocznym miejscu tablicę informacyjną budowy;
• wykonać plan bezpieczeństwa budowy;
• wytyczyć geodezyjnie budynek.

Dopiero po wykonaniu tych czynności kierownik budowy może wydać pozwolenie na rozpoczęcie prac budowlanych.

Podczas budowy domu kierownik budowy musi:

• prowadzić dokumentację robót budowlanych z wpisem do dziennika budowy;
• protokołować częściowe i końcowe wykonanie prac budowlanych;
• nadzorować prace budowlane i kierować budową;
• pilnować zgodności wykonywanych prac budowlanych z zatwierdzonym projektem, pozwoleniem na budowę, przepisami budowlanymi, zasadami BHP;
• wykonywać polecenia inspektora nadzoru budowlanego;
• w przypadku wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia osób przebywających na budowie musi wstrzymać roboty i powiadomić o tym inwestora;
• zgłosić inwestorowi lub inspektorowi nadzoru budowlanego zakończenie prac.

Ten etap prac jest najważniejszy i wymaga od kierownika budowy szczególnej uwagi, wiedzy i kompetencji kierowniczych. Po zakończeniu budowy jego rola nie kończy się.

Przed oddaniem budynku do użytku kierownik budowy musi:

• zgłosić inwestorowi zakończenie prac budowlanych;
• potwierdzić pisemnie inwestorowi zgodność zakończonych prac budowlanych z projektem budowy, przepisami, pozwoleniem na budowę, warunkami zabudowy;
• uporządkować teren wokół budowy i złożyć oświadczenie o wykonaniu tych czynności.

Kierownik budowy musi uczestniczyć w odbiorze budynku, a w razie wykrycia nieprawidłowości jest zobowiązany do usunięcia usterek.

Odpowiedzialność kierownika budowy – o tym warto pamiętać!

Kierownik budowy to osoba fizyczna, która bierze odpowiedzialność za cały proces budowlany od momentu podpisania umowy wykonawczej, aż do protokolarnego oddania budynku do użytku. W związku z podjętymi pracami kierownik budowy pełni odpowiedzialność zawodową i dyscyplinarną względem inwestora. Prawnie odpowiedzialność kierownika budowy na budowie wynika z:

• karnego prawa,
• cywilnego prawa,
• budowlanego prawa.

Jeżeli kierownik budowy nie wypełni swoich obowiązków w sposób należyty i zgodny z przyjętym projektem i zasadami sztuki budowlanej, może ponieść odpowiedzialność majątkową i karną. Jeśli uchybienia będą dotyczyły błędów na budowie, to inwestor będzie mógł dochodzić swoich praw na mocy pozwu cywilnego. Będzie to wynikać z niewypełnienia obowiązków umowy. Po udowodnieniu kierownikowi nierzetelności ten będzie musiał zapłacić za szkodę lub naprawić popełnione błędy. Jeśli umowa wykonawcza zakładała kary umowne, to kierownik budowy może być zobowiązany do zapłaty odszkodowania.

Odpowiedzialność majątkowa i karna za popełnione błędy nie wyklucza odpowiedzialności zawodowej kierownika budowy i nierzetelny kierownik budowy może zostać ukarany:

• upomnieniem,
• upomnieniem połączonym z koniecznością ponownego zdania egzaminu na uprawnienia budowlane,
• zakazem wykonywania swojej funkcji na określony czas i obowiązkiem ponownego zdania egzaminu.  

Dobry rzeczoznawca budowlany może profesjonalnie pomóc w zabezpieczeniu się przed potencjalnymi błędami na budowie, jak i procesie roszczenia odszkodowania za błędy.