Rzeczoznawca budowlany a rzeczoznawca majątkowy

Słysząc te nazwy stanowisk służbowych, wiele osób zastanawia się, jakie są różnice pomiędzy rzeczoznawcą budowlanym a rzeczoznawcą majątkowym. I choć obie te profesje dotyczą branży budowlanej, jednak występują między nimi zasadnicze różnice w zakresie posiadanych uprawnień zawodowych.

Kim jest rzeczoznawca budowlany?

Rzeczoznawca budowlany jest specjalistą, który pełni samodzielną funkcję w zakresie działalności związanej z budownictwem; jego głównym zadaniem jest wykonawstwo różnego rodzaju ekspertyz technicznych o sprecyzowanym zakresie tematycznym. Ekspertyzy takie cechuje wyjątkowa miarodajność. Osoba na stanowisku rzeczoznawcy budowlanego jest fachowcem, który na co dzień posługuje się przepisami prawa budowlanego. Ponadto musi posiadać szeroką wiedzę oraz praktyczne doświadczenie w branży budowlanej.

Zawód rzeczoznawcy budowlanego jest pojmowany w kategorii funkcji nadanych na mocy Ustawy o prawie budowlanym z roku 1994. Podstawowymi kryteriami, które dopuszczają daną osobę do wykonywania niniejszej profesji jest posiadanie wyższego wykształcenia kierunkowego z zakresu budownictwa oraz prawa budowlanego. Zdarza się, że potrzebne jest uzupełnienie wiedzy poprzez ukończenie studiów podyplomowych.

Udokumentowana praktyka zawodowa oraz udokumentowany dorobek twórczy – rzeczoznawca budowlany

W pracy tej należy posiadać jasno udokumentowaną praktykę zawodową i doświadczenie w branży budowlanej. Specjaliści na tymże stanowisku powinni przynależeć do konkretnej izby zawodowej oraz pozytywnie zdać egzamin na rzeczoznawcę budowlanego. Zgodnie z ustawą zawód uprawniający do rzeczoznawstwa budowlanego wymaga posiadania aż 10-letniej praktyki zawodowej oraz autorskiego dorobku w branży – zazwyczaj w kwestii tworzenia i realizacji danych projektów budowlanych.  

Obszar działania rzeczoznawcy budowlanego

Zasadniczą rolą rzeczoznawcy budowlanego jest wydawanie rzetelnych i bezstronnych opinii oraz sporządzanie ekspertyz z zakresu budownictwa. Rzeczoznawca dokonuje oględzin i gromadzi materiały. Może także pełnić rolę biegłego sądowego rzeczoznawcy budowlanego w sprawach spornych i służyć pomocą instytucjom takim, jak: sądy, policja, prokuratura czy inspekcje nadzoru budowlanego. Ekspert wydaje także opinie w kwestii występowania różnego rodzaju awarii, katastrof budowlanych i wszelkich kwestii spornych wynikających z przepisów prawa budowlanego.

Rzeczoznawca majątkowy – wymogi

Rzeczoznawca majątkowy jest osobą posiadającą uprawnienia zawodowe, które potwierdza pozytywnie zdany egzamin państwowy, niezbędne do szacowania wartości danej nieruchomości. Uprawnienia te rzeczoznawca majątkowy otrzymuje na mocy Ustawy z dnia 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami. Osoba o tej profesji musi posiadać wyższe wykształcenie i studia podyplomowe z zakresu wyceny nieruchomości. Do wykonywania rzeczoznawstwa majątkowego dopuszcza się specjalistów po odbyciu 6-cio miesięcznej praktyki zawodowej. Osoba, która wykonuje tego typu działalność bez uprawnień jest obarczona odpowiedzialnością karną przed organami ścigania.

Zakres uprawnień rzeczoznawcy majątkowego

Rzeczoznawca majątkowy, w przeciwieństwie do budowlanego, określa wartość nieruchomości, maszyn oraz urządzeń, które na stałe znajdują się w danej nieruchomości. Ocenia on poszczególne części składowe nieruchomości oraz znamionuje zakres praw do danej nieruchomości – prawo własności, prawo użytkowania wieczystego, ograniczone prawo rzeczowe czy prawo zobowiązaniowe. Ponadto rzeczoznawca majątkowy określa:

• rzeczywistą wartość rynkową/odtworzeniową danej nieruchomości;
• wartość katastralną;
• wartość na potrzeby określonego inwestora;
• wycenę nieruchomości dla banków i instytucji finansowych;
• realny koszt odtworzenia określonych obiektów budowlanych;
• koszty odtworzenia upraw, plantacji czy drzewostanów leśnych.

Taki specjalista szacuje także wartość szkód, jaka powstała w danej nieruchomości i jej częściach składowych. Odbywa się to w formie pisemnej – na zasadzie operatu szacunkowego.
Pomiędzy rzeczoznawcą budowlanym a majątkowym istnieją zatem charakterystyczne i znaczne różnice, związane z zakresem kompetencji oraz uprawnień zawodowych. Wprawdzie oba te zawody związane są z branżą budowlaną, jednak dzieli je charakter prowadzonych prac oraz przygotowanie zawodowe.