Wadliwa wentylacja – jakie błędy może wskazać rzeczoznawca budowlany?

Sprawnie działająca wentylacja jest jedną z podstawowych instalacji, w którą powinny być wyposażone nasze domy. Odpowiadając za wymianę powietrza w całym budynku i odprowadzając z niego zapachy pochodzące z kanalizacji, nie tylko pomaga nam funkcjonować w pomieszczeniach, ale i wspomaga działanie innych systemów. W związku z tym tak ważne jest, aby wentylacja, często połączona z przewodami kominowymi, była nie tylko sprawna i bezpieczna, ale i prawidłowo zainstalowana. Niestety, zarówno w przypadku wentylacji grawitacyjnej, jak i wentylacji mechanicznej, często możemy zauważyć błędy konstrukcyjne i montażowe, które wyraźnie obniżają poziom wydajności i efektywności systemu wentylacyjnego. W jaki sposób w takim przypadku może nam pomóc rzeczoznawca budowlany?

Brak wentylacji pomieszczeń lub niewystarczająca ilość przewodów wentylacyjnych

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002 roku regulującym uwarunkowania techniczne, którym powinny odpowiadać budynki mieszkalne, wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna powinna być zainstalowana w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, pomieszczeniach bez otwieranych okien oraz innych pomieszczeniach, w których ze względów technologicznych zdrowotnych lub bezpieczeństwa konieczna jest stała wymiana powietrza. Klimatyzacja powinna też być zainstalowana w pomieszczeniach, w których ze względów higienicznych, zdrowotnych, technologicznych lub użytkowych konieczne jest utrzymanie odpowiednich parametrów powietrza wewnątrz pomieszczeń. Co istotne, projektant odpowiedzialny za przygotowanie projektu wentylacji, z uwagi na powiązanie przewodów wentylacyjnych z innym osprzętem budynku mieszkalnego, powinien też zawsze brać pod uwagę wytyczne rozporządzenia dotyczącego kanalizacji i przewodów kominowych. Szczególnie ważna jest w tym przypadku wentylacja kuchni (do 70 m³/h), łazienki (50 m³/h), WC (30 m³/h), spiżarni oraz garderoby (15 m³/h), a więc miejsc, w których powstaje najwięcej zanieczyszczeń i pary wodnej. Powinniśmy też pamiętać, że standardowo w domu jednorodzinnym ilość świeżego powietrza dostarczanego do pozostałych pomieszczeń powinna wynosić około 200 m³ powietrza na godzinę.

Niestety, bardzo często nawet w nowopowstających domach wentylacja budynku jest albo nieprawidłowo zainstalowana, albo ilość przewodów wentylacyjnych jest niedostosowana do gabarytów domu i ilości pomieszczeń specjalnych. W takim wypadku, jeżeli zajdzie podejrzenie o niedostosowaniu jakości prac inwestycyjnych do wymogów budowlanych przez ekipę budowlaną, możemy zwrócić się o pomoc do rzeczoznawcy budowlanego, który na podstawie oglądu instalacji wentylacyjnej wykaże w ekspertyzie budowlanej błędy, które powinny zostać zniwelowane. W przypadku braku wentylacji lub niewystarczającej ilości przewodów wentylacyjnych skutkującej często sztucznym łączeniem kilku wnętrz do tego samego przewodu, rzeczoznawca budowlany może nakazać ponowną relokację przewodów i zainstalowanie brakujących mechanizmów wentylacyjnych.

Zbyt intensywna wentylacja lub brak wspomagania wentylacji

Nie wszystkie pomieszczenia w budynkach mieszkalnych wymagają intensywnej wentylacji. O ile jest ona konieczna w pomieszczeniach, w których kumuluje się dużo pary wodnej i powstaje dużo zanieczyszczeń, np. w kuchni, łazience czy WC, o tyle w rzadko używanych pomieszczeniach, np. pokojach gościnnych, wystarczą nawiewniki okienne (tzw. nawiewniki higrosterowane), które będą wspomagały proces wentylacji pomieszczenia. W tym przypadku dobrze jest jednak, aby drzwi prowadzące do pokoju były wyposażone np. w podcięcia, które będą umożliwiały przepływ powietrza z innych pomieszczeń i będą wspomagały nawiew świeżego powietrza z zewnątrz przez nawiewniki. Co istotne, w pomieszczeniach specjalnych, w których wilgotność powietrza jest dużo większa, powinniśmy obowiązkowo zainstalować, oprócz samych przewodów wentylacyjnych, drzwi z podcięciami lub otworami. Jeżeli rzeczoznawca budowlany wykaże ich brak, ma prawo zobligować wykonawcę do wyposażenia pomieszczeń w odpowiedni sprzęt dostosowany do potrzeb technicznych budynku mieszkalnego.

Stosowanie odcinków poziomych w wentylacji oraz brak odpowietrzenia kanalizacyjnego

Bardzo często wykonawcy odpowiedzialni za instalację domowej instalacji, wskutek niedopilnowania robót lub chęci zaoszczędzenia na materiałach wykończeniowych, nie doprowadzają odrębnych przewodów wentylacyjnych do wszystkich pomieszczeń, a później łączą je w jeden zespół wentylacyjny. Poważnym błędem jest także podłączanie do wentylacji grawitacyjnej pomieszczeń, które są oddalone od kominów wentylacyjnych – w takim przypadku łączenie instalacji w długie ciągi poziome jest nie tylko nieefektywne, ale i zaburza działanie całego układu wentylacyjnego. W takiej sytuacji, jeżeli usprawnienie ciągu jest możliwe, rzeczoznawca budowlany wydający ekspertyzę budowlaną powinien nakazać wykonawcy wdrożenia działań naprawczych. W skrajnych przypadkach, jeżeli ekspertyza wykaże poważne uchybienia konstrukcyjne, możliwe może być także odszkodowanie na rzecz inwestora. Podobnie poważnym błędem jest pomijanie montażu wentylacji kanalizacji oraz kominków odpowietrzających. Ich brak skutkuje przede wszystkim cofaniem wyziewów pochodzących w przewodów kanalizacyjnych do wnętrza budynku. W takim przypadku niezbędna jest ingerencja w zastany stan instalacji i przedsięwzięcie środków zaradczych. Rzeczoznawca budowlany powinien w takim przypadku zobligować wykonawcę robót budowlanych odpowiedzialnego za montaż nieszczelnych lub niedostosowanych do warunków technicznych domu przewodów do ich przerobienia oraz montażu koniecznego oprzyrządowania dodatkowego (np. zaworów napowietrzających i odprowadzających).